Avrupa Birliği ve Türkiye’de Bankacılık Sistemleri

AB bankacılık sistemine yönelik kurallar 20 Mart 2000 tarih ve 2000/12/EC Sayılı Yönerge çatısı altında birleştirilmiştir. Önceki
yönergelerde olduğu gibi bu yönergede de, karşılıklı tanıma ilkesi uyarınca, AB’ye üye ülkelerden birinde kuruluş ve faaliyet izni
almış kredi kurumlarının, ayrıca izin almaksızın yönerge ekinde belirtilen bankacılık işlemlerinin tamamını ya da bir kısmını,
şube açarak diğer ülkelerde de faaliyet gösterebilme serbestisi korunmuştur. Yönerge ile, AB’de bankaların, mevduat
kabulünden kredi vermeye, finansal kiralamalardan havale işlemlerine, aracılık faaliyetlerinden kiralık kasa hizmetlerine kadar
çok geniş bir ürün yelpazesinde veya diğer bir ifadeyle uluslar arası düzeyde “evrensel bankacılık” modeline uygun bir yapıda
faaliyet göstermelerine imkan tanınmıştır.5
Türkiye’de bankacılık sisteminin hukuki temelleri ise, 1936 yılında kabul edilen ve bankaların faaliyetlerine yönelik ilk düzenleme
olan “2243 Sayılı Mevduatı Koruma Kanunu” ile atılmıştır. Kısıtlayıcı düzenlemelerin kaldırıldığı ve ekonomide serbestleşmenin
hakim olduğu 1980 sonrası dönemde faiz oranlarının da serbest bırakılması ve sermaye piyasası kanununun çıkarılması gibi
önemli düzenlemeler sonrasında bankacılık sistemimizde önemli gelişmeler yaşanmıştır. Haziran 1999’da 4389 Sayılı Bankalar
Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle sektörün düzenleme ve gözetimi, mali ve idari özerkliğe sahip olan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’na devredilmiştir. Bu kuruma; bankaların faaliyete başlamaları, faaliyetlerinin izlenmesi, denetlenmesi ve
gerektiğinde bankaların faaliyetlerinin sona erdirilmesini karara bağlama yetkisi verilmiştir. Yapılan bu düzenlemelerle birlikte
Türk Bankacılık Sisteminin işleyiş kuralları Basel Komitesi kararlarına, Avrupa Birliği Direktiflerine ve bu alandaki uluslararası
uygulamalara yaklaştırılmıştır.